" "

“Foki ki lokiako fanauako kolisi pea faka’ata’ataange mo e taimi fefononga’aki he po’uli”

18 Me 2022

Kuo tali ‘e he Pule’anga ke foki kotoa ‘a e fanauako kolisi ki lokiako mei he Foomu 1-7 ‘i Tongatapu, Vava’u mo Ha’apai pea ko e taimi fakataputapui ki he fefononga’aki, ‘e nga’unu ki he 12 pongipongi ki he 5 hengihengi ‘o fakatatau ki he tu’unga holo e fika ‘o kinautolu ‘oku puke he vailasi Koviti-19.

Ko e taimi fefononga’aki fo’ou ‘e kamata ia ‘i he taimi 5:01 hengihengi Tokonaki, 21 ‘o Me, 2022, ‘o lele ai ‘i he uike ‘e ua ka hoko.

Ko e fakaha ia ‘e he ‘Eiki Palemia, Hon. Hu’akavameiliku, ‘i ha fakataha mo e kau faiongoongo na’e fakahoko ki he loki konifelenisi ‘o e Potungaue ki Muli he ho’ata ‘o e ‘aho ni.

“Ko e tali eni ‘e he Kapineti ‘a e fokotu’u mei he Komiti Fakafonua ki hono Tokangaekina e Fakatamaki (NEMC), ke foki ‘a e fanau ako foomu 1-7 ki lokiako ‘o kamata he uike kaha’u,” ko e me’a ia ‘a Hon Hu’akavameiliku.

Kuo ‘osi foki ki lokiako ‘a e fanauako foomu 2, 5, 6 mo e 7 he uike ‘e ua kuo maliu atu.

‘E kei hokohoko atu pe ‘a e malolo ‘i ‘api ‘a e fanauako kinitakateni, mo e lautohi si’i ‘o a’u ki he kalasi 6 ‘o ako he ngaahi polokalama ako letio mo e televisone ‘oku tuku mai mei he Potungaue Ako.

‘E holo ‘a e ‘aho kolonitini ki he kau folau foki mei muli ki he ‘aho pe ‘e nima ‘o kamata he folau mai ‘i Sune 1, 2022.

Fakamuimuitaha mei he Potungaue Mo’ui

Na’e me’a ‘a e ‘Eiki Minisita Mo’ui, Dr. Saia Ma’u Piukala ko e uike ‘e tolu kuo maliu atu mo e nofo pe ‘i lalo he toko 100 ‘a e fika ‘o kinautolu ‘oku nau mo’ua he vailasi Koviti 19.

“’Oku ‘i ai ‘a e fiemalie lahi he ngaue kuo fakahoko ke tokoni ki hono holoki ‘o e mafola ‘a e mahaki koviti 19 pea ‘oku ‘i ai ‘a e fakamalo’ia’i ‘o e ngaue lelei ko ia ki he kakai e fonua mo e Potungaue Mo’ui mo e ngaahi ngaue’anga felalave’i,” ko e me’a ia ‘a Hon Dr Piukala.

Ko e toko 46 pe na’a nau ma’u ‘a e vailasi koviti-19 ‘i he houa ‘e 24 kuohili, ‘a ia kuo lekooti ‘i Tongatapu, Vava’u mo Ha’apai.

‘Oku ‘i he peseti ‘e 98 ‘a e huhumalu’i ‘uluaki pea peseti ‘e 91 ‘a e huhumalu’i hono ua pea peseti ‘e 58 ‘a e huhu hoani. Ko e huhumalu’i ma’a e fanau ta’u 5 ki he 11 ko e peseti ‘e 41.

Kuo tukuange ‘i he ‘aho ni ‘a e kau pasese na’a nau folau foki mai mei tu’apule’anga ‘i he uike kuo ‘osi mei Nu’usila, ‘Aositelelia mo Fisi, hili ia ‘enau kolonitini he ‘aho ‘e fitu.

Na’e me’a ‘a Hon Dr Piukala ko e toko valu ai na’a nau ma’u ‘a e vailasi ka kuo ‘osi foki mai ‘enau sivi kuo nau hao.

Ko e toko tolu na’e ma’u e vailasi Koviti 19 ‘i Niuafo’ou kuo faka’ata kinautolu mei he kolonitini na’e ma’u ai kinautolu kuo nau sai.

Ngaahi Me’a kehe

Lolotonga eni, na’e me’a ‘a Hon Hu’akavameiliku ‘o fakaha kuo fili ha kau Komisiona fo’ou ki he Komisoni‘aeKauNgaueFaka-Pule’anga. ‘Okukaukiheni‘aPosesiBloomfield,SinilauKolokihakaufisi mo ‘Eleni Mone.

Na’a ne me’a ‘o fakaha ai kuo tali mo ha ngaahi fepuna’aki makehe ke fakafaingamalie’i ‘a e ‘a’ahi mai ‘a e Minisita ki Muli ‘a e Lepupilika ‘o e Kakai ‘o Siaina mo e Minisita Takimamata ‘o Saute ‘Alepea.

Ko ‘ena me’a ‘a’ahi mai eni ‘i he konga ‘o ‘ena polokalama ‘a’ahi ki he Pasifiki.

Na’e me’a ‘a e ‘Eiki Palemia ‘o fakaha kuo fakahu atu ki he ‘Ofisi ‘o e Fale Alea ‘a e Patiseti ‘a e Pule’anga ‘i he uike kuo ‘osi pea ‘e toki alea’i ia ‘i ha kamata ‘a e fakataha ‘a e Fale Alea.

Kuo tali ‘e he Pule’anga ke langa ha fale ‘e 40, kau ki ai ‘a Mango mo Fonoifua, na’e maumau honau ngaahi ‘api nofo’anga ‘i he peaukula he mapuna ‘a e mo’ungaafi Hunga-Tonga-Hunga-Ha’apai ‘i Sanuali 15.

-NGATA’ANGA-

text formatting