Tokoni’i mo Feau ‘e he Pule’anga ‘a e Mafasia’anga ‘o e Ngaahi Famili ‘i he Hikihiki Ma’olunga ‘o e Totongi Lolo

29 Sune 2022

Ko e toutou hiki ma’olunga ‘a e mahu’inga ‘o e koloa ma’u’anga iví ‘i māmaní kuo a’u ai ‘a e totongi lolo fakalotofonuá ‘i Tonga ki ha mahu’inga fo’ou fakahisitolia ko e $4 ki he Lita, ‘a e Lolo mo e Tisolo, hiki mo e kasa ki he kilo, pea mo e Tisolo ki he ‘uhila. Ko hono lahi mo e vaha’a taimi ‘o e faingata’a fakaemamani lahi ‘o e hikihiki e totongi loló ‘oku tu’u veiveiua tu’unga ‘i he mafasia fakapolitikalé ‘i Ukraine, mo e fakataputapui faka’ekonomika fekau’aki, mo hono to e fakalōloá.

Kuo tali ai ‘e he Pule’angá ha tu’utu’uni ngaue fo’ou fakapa’anga, ke ne holoki ‘a e uesia fakasosiale ‘e he ngaahi totongi ma’olunga ‘o e ma’u’anga ivi, ‘a e ngaahi fāmilí kotoa, ‘o kamata ngaue’aki mei he ‘aho 1 ‘o Siulai, 2022, ‘i he mahina ‘e 3, ko e Tokoni ke faka-kakato ‘a e hiki ‘i he totongi lolo:-

(i)  Ke Totongi ‘e he Pule’anga ‘a e Seniti ‘e 20 ‘i he Lita, ki he ngaahi koloa fo’u mei he lolo (Penisini, Tisolo mo e Kalasini);

(ii)  Ke Totongi ‘e he Pule’anga ‘a e Seniti ‘e 15, mei he seniti ‘e 18 ‘i he hiki ‘o e totongi ‘uhila. Ko e Seniti ‘e 15 fo’ou ko eni, ko e tanaki atu ia ki he Totongi faka-kakato lolotongá, ko e seniti ‘e 6.7 ki he kilouati he houa, pea mo e seniti ‘e 11 ki he kilouati he houa, ko e Totongi faka-kakato ia ki he kau totongi ‘uhila ‘oku si’isi’i hifo ‘a e ‘uhila ‘oku nau ngaue’aki, ‘i he kilouati 150 ki he houa, ‘i he mahina.

Ko hono hoko atu ‘o e Tokoni Faka-kakato ko eni, ‘e to e vakai’i ia kimu’a ‘i he faka’osinga ‘o Sepitema 2022, fakatatau ki hono lahi mo ha ngaahi to e hiki ‘amui mo e lōloa ‘o hono ngaue’aki.

‘I he fakamatala ‘a e ‘Eiki Palemia Le’ole’o mo ‘Eiki Minisita ki he Ma’u’anga Ivi, Hon. Poasi Tei, “Ko e hiki ma’olunga ko eni ‘i he totongi lolo, ‘oku ‘ilonga ‘aupito, mo matu’aki ongo ange ia, ki he ngaahi famili ‘oku ‘ikai maa’usia kakato ‘a e ma’u’anga mo’ui, kae’umaa ‘a e ngaahi motu mama’o ange. Ko e ngaahi Tokoni Faka-kakato Totongi ko eni, ‘oku mahu’inga ‘aupito ke ne holoki e olatamaki ‘i he ngaahi famili. Pea ‘e fakalato ai mo e Ngaahi Polokalama Malu’i Faka-Sosiale ‘a e Pule’anga, ke tokoni’i e kau Toulekeleka, mo Fiema’u Vivili Ange, ‘o fou ‘i he Ngaahi Vahenga Fili, ‘i he ‘otu Tonga ni. ”

‘Oku ‘oatu ai ‘a e kole ki he Kakai ‘o e Fonua ke nau fakahoko mu’a ha ngaahi founga ‘e ala holoki ai ‘a e ta’au ‘o e hikihiki ‘a e totongi lolo mo e ‘uhila, ke fakapotopoto’i mo fakahaofi ‘a e ma’u’anga ivi kae ‘oleva kuo foki hifo ki he tu’unga angamaheni.

-NGATA’ANGA-